OŚWIECENIE W EUROPIE

Co to jest oświecenie?

W XVIII wieku w Europie rozkwitał nowy prąd myślowy, który zakładał, że człowiek poznając świat kierować się musi przede wszystkim kierować się rozumem i doświadczeniem. Uczeni porównywali wiedzę do światła, które wskazuje właściwą drogę postępowania. Dlatego nową epokę zaczęto nazywać oświeceniem lub "wiekiem rozumu".

W oświeceniu zakładano, że prawdziwe są tylko te rzeczy i zjawiska, które możemy wytłumaczyć naukowo. Dlatego myśliciele występowali przeciwko religii, zwłaszcza Kościołowi, jako instytucji. Twierdzili, że wiary nie da się pogodzić z nauką. Propagowali również ateizm, czyli pogląd głoszący, że Bóg nie istnieje. 

Poddani stają się obywatelami

Filozofowie oświecenie krytykowali absolutyzm, jako ustrój, który prowadzi do niesprawiedliwości i wyzysku poddanych przez monarchę. Z takim poglądem wystąpił francuski prawnik Monteskiusz, który jako alternatywę dla absolutyzmu wprowadził trójpodział władzy:

٧ władza ustawodawcza - tworzy prawo, np. parlament

٧ władza wykonawcza - wprowadza prawo w życie, np. monarcha i jego ministrowie

۷ władza sądownicza - rozstrzyga spory między obywatelami 

Swoją koncepcję oświeceniowego państwa przedstawił inny filozof Jan Jakub Rousseau. Głosił on pogląd, że wszyscy są wolni i równi wobec prawa, a jako obywatele powinni mieć wpływ na rządy w państwie. Rousseau uważał, że monarcha sprawuje rządy na zasadzie umowy społecznej i rządzi państwem w imieniu jego mieszkańców.